Մեզ համար սա նոր բան չի, կրկնվում է այն ամենը, որը եղել է 1990-ականների սկզբին
Մեր զրուցակիցն է Արցախի ԱԺ արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ, ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բալայանը
Օրերս հայտնի դարձավ, որ հակառակորդը կրակել է Ստեփանակերտի, Մխիթարաշեն և Շոշ գյուղերի ուղղությամբ: Ադրբեջանական կողմն ասում է, որ Արցախից են եղել կրակոցներ: Ինչի մասին է սա վկայում, որ նրանք խախտում են ձեռք բերված պայմանավորվածությո՞ւնը:
Մեզ համար սա նոր բան չի, կրկնվում է այն ամենը, որը եղել է 1990-ականների սկզբին: Կարծում եմ՝ սա երկու նպատակ է հետապնդում. Մի կողմից ահաբեկել բնակչությանը, վախի մթնոլորտ ձևավորել, մյուս կողմից էլ ինչ-որ մի տեղ սա մարտահրավեր է ռուս խաղաղապահներին, որով փորձում են ցույց տալ, որ իրենք են իրավիճակի տերը: Իհարկե, սրանով խախտում են ձեռք բերված պայմանավորվածությունը, մյուս կողմից էլ հնարավորություն չի ստեղծվում, որ իսկապես պայմաններ ստեղծվեն երկարատև խաղաղության հասնելու համար: Բնականաբար, նման վերաբերմունքն ավելի է խորացնում առկա թշնամությունը: Կարծում եմ, որ սոսկ հայտարարություններից պետք է անցնել իրական քայլերի, որոնք կնպաստեն իսկապես խաղաղության պահպանմանն ու ամրապնդմանը:
Ինչպե՞ս է հնարավոր հասնել դրան, երբ սպառնալիքներ են հնչում Զանգեզուրի մասին, Մեղրիի միջանցք բացելու մասին:
Խաղաղության պատրաստակամությունից խոսելուց երկու ժամ հետո հայտարարել Զանգեզուրի, Սևանի, Երևանի մասին, դա խոսում է նրա մասին, որ հակառակ կողմը պատրաստ չէ երկխոսության և իրական խաղաղության հասնելուն:
Մեր քայլերը որոնք պետք է լինեն այս փուլում:
Բնականաբար, պետք է փորձել վերագտնել ուժերը և կայուն ու ուժեղ պետություն ստեղծել: Համենայնդեպս, վերջին տասնամյակներին խաղաղության պահպանման միակ երաշխիքն այն է եղել, որ ունեցել ենք իսկապես զարգացող Հայաստանի Հանրապետություն, որն ունակ է սեփական ուժերով իր անվտանգությունն ապահովելու, երաշխավորելու: Սա է ճանապարհը:
Կարո՞ղ ենք ասել, որ ռուս խաղաղապահների ներկայությունը մեծ հաշվով չի ապահովում արցախցիների անվտանգությունը:
Չենք կարող այդպես ասել, որովհետև իրականում այս պահին համենայնդեպս եղածն իրենք են պահում: Այս փխրուն խաղաղությունը, որ գոյություն ունի, հիմնական երաշխավորը ռուսական խաղաղապահ ուժերն են այս պահին: Պարզապես կան տեսանելի և անտեսանելի խութեր, որոնք թույլ չեն տալիս, որ այդ ամենը հաղթահարվի: Ես այդ ամենը կապում եմ տարածաշրջանային զարգացումների հետ, որոնց ականատես ենք լինում Սիրիայում, Լիբիայում, ինչու չէ, Դոնբասում, Արցախում: Այսինքն մեկը մյուսին լրացնող հանգամանքներ են և այստեղ առավել շատ երևում են նաև Թուրքիայի ականջները: Որովհետև չնայած Թուրքիան անընդհատ խոսում է, որ Ռուսաստանի հետ բարեկամություն է անում, բայց իրականությունը չի համապատասխանում այդ հայտարարություններին:
Մարտունի քաղաքից Նժդեհի արձանը հանելու մասին խոսակցությունները նորից թարմացել են: Նշում են, որ ռուս գեներալն է պահանջում հանել արձանը: Ձեզ ի՞նչ է հայտնի և որքանով է հնարավոր այս փուլում, որ արձանը կհանվի:
Ես տեղյակ չեմ՝ նման պահանջ ռուսները ներկայացրել են, թե չեն ներկայացրել: Նման խոսակցություններ, այո, կան, բայց ես չգիտեմ՝ դրանք սոսկ խոսակցությունների մակարդակի է, թե կոնկրետ քայլեր են:
Եթե նման պահանջ դրվի, ձեր դիրքորոշումն ինչպիսի՞ն կլինի:
Իհարկե, դա անընդունելի է, որովհետև, վերջիվերջո, ի՞նչ հիմնավորումով դա պետք է կատարվի: Մարդ, որն իր հայրենիքի համար պայքարել է, չեմ կարծում, որ որևէ մեկին վնասել է, ուղղակի երկրի շահն է պաշտպանել: Զանգեզուրը հայկական մնալու ամբողջ պատմությունը կապված է Նժդեհի անվան հետ: Այնպես որ, դա անընդունելի է: